Kerron Ó Luain
-
Molly Brant agus treabh na Haudenosaunee
An Dr Kerron Ó Luain Stampa priontáilte i gCeanada léiríonn Molly Brant, Ceannaire Iroquois agus Dílseoir, circa 1986. Bhí Molly Brant (c.1736-1796) ar dhuine de na mná dúchasacha ba mhó le rá i stair Mheiriceá Thuaidh san ochtú aois. Bhí sí ina taidhleoir agus ina straitéisí polaitiúil agus ar dhuine de chuid na matrarcachta dúchasaigh.…
-
Cnámh Spairne tharaifí na nDlíthe Arbhair sa 19ú hAois
An Dr Kerron Ó Luain Tá taraifí Trump go mór i mbéal na meán agus lucht an rachmais le roinnt seachtainí anuas. Go deimhin, tá siad go mór i mbéal an phobail de bharr go bhfuil buairt ann i measc go leor daoine in Éirinn go ndéanfar dochar do roinnt codanna éagsúla de gheilleagar stát…
-
Léiríonn conspóid Charna drochthionchar pholasaithe an rialtais agus imeallú na Gaeltachta araon
Kerron Ó Luain Le coicís anuas tá conspóid tagtha go cnámh na huillinne i ngeall ar iarrthóirí tearmainn atá ceaptha teacht go hÓstán Chuan Charna i nGaeltacht Chonamara. D’ofráil úinéir an óstáin an t-ionad don Roinn Lánpháirtíochta, agus meastar go bhféadfadh 84 duine bogadh isteach ann. Tá léirsiú ar bun ag muintir na háite lasmuigh…
-
Céard a léiríonn comhaid nuascaoilte ar fheallmharú JFK?
An Dr Kerron Ó Luain Scaoil rialtas Donald Trump os cionn 2,000 doiciméad a bhain le feallmharú an Uachtaráin John F. Kennedy le déanaí, eachtra atá ag cothú neart teoiricí comhcheilge le trí scór blianta anuas. Cé nach n-athraíonn na doiciméid seo an bunscéal faoi fheallmharú Kennedy, tugtar léargas níos doimhne iontu ar ghníomhaireachtaí faisnéise…
-
Eagarfhocal #21
Ina leabhar Decolonizing Methodologies: Research and Indigenous Peoples, pléann an tOllamh Maorach, Linda Tuhiwai Smith, ‘fiche a cúig tionscadal bundúchasach’ atá ar bun go domhanda faoi láthair. I measc na dtionscadal, a dtagraíonn sí dóibh i gcomhthéacs ginearálta, tá: ‘an athghabháil’ ar an stair; ‘teacht in inmhe an bhéaloidis’; finnéithe ‘ag tabhairt fianaise’; ‘an ceiliúradh’…
-
Táillí uisce le tabhairt isteach in athuair faoi scáth ‘táillí ró-úsáide’, ach an mbeidh freagra ann ón bpobal an babhta seo?
Kerron Ó Luain Tá sé beartaithe ag an Roinn Tithíochta i mBaile Átha Cliath tabhairt faoi tháillí uisce arís. Cé go ndúradh i ráiteas leo ‘nach raibh aon phleananna’ acu táillí ar son ‘ró-úsáid uisce’ a thabhairt isteach agus ‘nach raibh siad luaite sa Chlár Rialtais’, is cosúil go bhfuil neart oibre ar bun sa…
-
Léiríonn dhá chonspóid ainmniúcháin nach bhfuil deireadh leis an imeallú ar stair an phoblachtánachas go fóill
An Dr Kerron Ó Luain Díol suntais ab ea athainmniú leabharlann Choláiste na Tríonóide i mBaile Átha Cliath, agus ainmniú an droichid nua coisithe thar Abhainn na Coiribe i gCathair na Gaillimhe le déanaí. Léiríonn an próiseas mídhaonlathach sa dá chás go bhfuil an frithphoblachtánachas fós go smior i mbunaíocht na sé chontae is fiche.…
-
Éirí Amach na nÉireannach Aontaithe san Astráil, 1804: Cnoc an Chaisleáin agus Cnoc Fhiodh na gCaor
An Dr Kerron Ó Luain I mí an Mhárta 1804 d’éirigh na hÉireannaigh Aontaithe amach den uair dheireanach. Cé go raibh Caisleán Bhaile Átha Cliath ag súil le hathbheochan ar an eagraíocht phoblachtach i gCúige Laighean an tráth sin, ba in New South Wales na hAstráile a tharla a n-eachtra dheireanach. Bhain Éirí Amach Chnoc…
-
An bhréag go bhfuil an ilchultúrthacht agus an t-aicmeachas in adharca leis an nGaelscolaíocht
Kerron Ó Luain Seans maith go bhfaca léitheoirí An Páipéar an ghearrthóg a chomhroinn an t-iriseoir Seán Mac an tSíthigh ar an suíomh mallaithe sin X le déanaí; tá rudaí fiúntacha fós le fáil air. Buachaillín óg deich mbliana d’aois as an Úcráin darb ainm Misha Yerhidzé a labhair le Mac an tSíthigh. Theith sé…
-
‘Nuair a thagann na naimhde, ní mór do na mná, fiú, troid’; Streachailt na mban i Vítneam
An Dr. Kerron Ó Luain Ar na rudaí is fearr a tharla i dtaca le staireolaíocht na hÉireann le linn deich mbliana na gcuimhneachán ná insíodh scéal na mban a throid le linn Réabhlóid na hÉireann (1912-23). Is fiú súil a chaitheamh ar ról na mban i dtír eile a bhí ag éirí amach i…