Stair
-
Proinsias Ó Riain: Gaeilgeoir a throid in aghaidh Franco
Domhnall Mac Concharraige Rugadh Proinsias Ó Riain sa bhliain 1902 agus tógadh i mBaile na Tóna i gContae Luimnigh é. Ba mhúinteoirí scoile iad a thuismitheoirí beirt, Vere Ryan agus Annie Slattery. Ba é Proinsias an seachtú duine clainne acu. Chuaigh sé ar scoil a bhí faoi thionchar na sagart agus na mBráithre agus bhí…
-
100 bliain ó shin: Éiríonn Trótscaí as
Aindrias Ó Cathasaigh Céad bliain go ham seo, d’éirigh Leon Trótscaí as rialtas Aontas na bPoblachtaí Sóivéadacha Sóisialacha. Coimeasár cogaíochta a bhí ann ó 1918, agus é ina laoch mór san Arm Dearg a throid le réabhlóid na Rúise a chosaint ar na naimhde amuigh is istigh a bhí ag iarraidh í a thachtadh. Faoi…
-
An tAthair José Antonio de Donostia
An Dr. Kerron Ó Luain Rugadh an tAthair José Antonio de Donostia, bráthair Caipisíneach agus ceoltóir iomráiteach, i dTír na mBascach ar an 10 Eanáir 1886. Bhí sé tiomanta go mór dá chreideamh agus do chaomhnú chultúr na mBascach. Rugadh é cois cósta in Donostia, agus chaith sé a shaol ag déanamh staidéir agus ag…
-
Saoroideachas ag leibhéal na hiar-bhunscolaíochta, 1966
An Dr Kerron Ó Luain Tá rialtas nua, agus aire oideachais nua leis, ar na bacáin ag tús na bliana úire. Ní haon ionadh é a rá go mbeidh buairt ar phobal na Gaeilge, agus na Gaelscolaíochta, faoi cheapachán an aire oideachais nua. Chuir an t-iar-aire oideachais, Norma Foley, Fianna Fáil, le líon na ndíolúintí…
-
‘Éire ag seasamh go láidir ar a cosa féin’: bunú Raidió Éireann 1926
An Dr. Kerron Ó Luain Bunaíodh Raidió Éireann (ar a dtugtar Raidió Teilifís Éireann sa lá atá inniu ann) go hoifigiúil ar an 1 Eanáir 1926. Ba chéim mhór chun tosaigh é i stair chraolacháin na hÉireann. Ba é an chéad seirbhís craolacháin phoiblí oifigiúil in Éirinn é. Anuas air sin, ba shiombail a bhunú…
-
Comhaontú Sykes-Picot 1916 agus Réiteach San Remo 1920: bunús fhoréigean an Mheánoirthir?
An Dr Kerron Ó Luain Bíodh is go ndéanann staraithe na bunaíochta, na meáin chorparáideacha agus rialtais na dtíortha impiriúlacha iarracht é a cheilt, is é an coilíneachas, agus a oidhreacht fhuilteach leanúnach, an chúis le cuid mhór d’fhoréigean an domhain sa lá atá inniu ann. I gcásanna áirithe agus iad ag fágáil críocha gafa…
-
‘Crann na Saoirse’: Réabhlóid Háítí 1791-1804 agus an Ginearál Toussaint Louverture
Tá sé corradh agus 220 bliain ó bhain Háítí a neamhspleáchas amach, ach rinne na cumhachtaí coilíneachta a ndícheall an fhís a chuir faoi chois. An Dr. Kerron Ó Luain Cuireadh tús le Réabhlóid Háítí sa bhliain 1791 agus chríochnaigh sí in 1804 le neamhspleáchas Háítí ón Fhrainc. Ní hamháin gur chuir sí deireadh leis…
-
‘Milleadh ár gcúise’: scoilt i measc Bhráithreachas na bhFíníní, Nollaig 1865
Faoi lár na 1860í ba ghluaiseacht ollmhór thras-Atlantach í gluaiseacht na bhFíníní agus codanna éagsúla di ag teacht salach ar a chéile. An Dr. Kerron Ó Luain Is iomaí uair a tharla scoilt i ngluaiseachtaí polaitiúla in Éirinn, agus is minic i measc poblachtach a tharla siad. Mar a dúirt Breandán Ó Beacháin, is é…
-
Toghchán 1923 an tSaorstáit
An Dr. Kerron Ó Luain Agus muid in aimsir thoghcháin sna sé chontae fichead tugtar spléachadh ar an gcéad toghchán i stair an tSaorstáit a tharla os cionn 100 bliain ó shin. Tharla toghchán mhí Lúnasa 1923 faoi scamall an Chogaidh Chathartha a mhair ó Mheitheamh 1922 go dtí an 30 Aibreán 1923. Ritheadh bille…
-
Domhnach na Fola, 1887
Cuntas ar eachtra i stair lucht oibre Shasana agus na hÉireann An Dr. Kerron Ó Luain Is maith is eol do mhuintir na hÉireann faoi Dhomhnach na Fola a tharla i nDoire in 1972. Seans go bhfuil cur amach áirithe ag daoine ar Dhomhnach na Fola, 1913, nuair rinne póilíní i mBaile Átha Cliath ruathar…