Tá Kaja Kallas, Ardionadaí an Aontais Eorpaigh do Ghnóthaí Eachtracha agus Polasaí Slándála, ag labhairt amach go fíochmhar i gcoinne chinneadh na Beilge cur i gcoinne phlean an Choimisúin Eorpaigh sócmhainní na Rúise a ghabháil chun íoc as cosaint na hÚcráine sa chogadh.
Ó d’fhógair na Stáit Aontaithe nach n-íocfaidh siadsan as an gcogadh a thuilleadh bhí ceannairí na hEorpa ar a ndícheall ag rá go líonfadh an Eoraip an bhearna. Níl ach fadhb amháin ann. Níl an t-airgead acu.
Is é an réiteach tá an Coimisún Eorpach a mholadh sná ócmhainní na Rúise, atá reoite i gcuntais ag Euroclear sa Bhruiséil, a ghabháil agus a thabhairt don Úcráin.
Is é an fhadhb leis sin, ar ndóigh, gur goid atá ann.
“Cén fhadhb atá ag an mBeilg?” Scaoileann Kallas an líne seo amach amhail is nach bhfuil i gceist ach moilliú maorlathais. Ní ghlacann sí leis gur lámh i mbás a gcórais airgeadais féin atá sa mholadh ó thaobh dlí, airgeadra, agus polaitíochta de.
Fiafraíonn sí, “Cén breitheamh a thaobhódh leis an Rúis?” Tá impleachtaí doimhne troma leis an gcaint sin. Má tá sí ag ceapadh gur cheart go ndéanfadh breithiúna breithiúnas bunaithe ar ailíniú polaitiúil seachas ar phrionsabal dlí, tá sí ag admháil rud nach ndearna aon oifigeach AE riamh go poiblí: nach bhfuil breithiúnais chúirteanna an Aontais Eorpaigh bunaithe ar an dlí a thuilleadh, ach gur cuid d’arm polaitiúil an Aontais anois iad.
Tá ceist le cur faoi riail an dlí má ghlactar le ráiteas Kallas.
Tuigeann go leor sa Bheilg, murab ionann agus Kallas agus a leithéidí, go díreach céard is brí leis seo. Nuair a chuirtear brú ar na cúirteanna “taobh” a ghlacadh go polaitiúil seachas breithiúnas a thabhairt go neamhchlaonta, tosaíonn riail an dlí san Eoraip ag titim as a chéile. Agus nuair a theipeann ar riail an dlí, cailltear muinín, agus titeann an t-ord airgeadais iarchogaidh iomlán leis.
Seo é an áit nach bhfuil aineolas Kallas díreach náireach, ach contúirteach i bfhírinne. Ní coincheap dlíthiúil í an imdhíonacht cheannais; is í an bhunsraith í a dtógtar struchtúr an airgeadais dhomhanda air. Trí chúlchistí Bhanc Ceannais na Rúise a ghabháil, ní hamháin go mbeadh an tAontas Eorpach ag sárú conartha, bheadh sé ag scriosadh an phrionsabail chéanna a chinntigh go ndeachaigh caipiteal domhanda isteach san Eoraip ar feadh ochtó bliain.
Más féidir sócmhainní stáit a ghabháil toisc go bhfuil an Bhrúiséil míshásta, ansin ní mór do gach ciste saibhris cheannasaigh, gach infheisteoir eachtrach, agus gach banc ceannais nach as an Iarthar é glacadh leis go bhféadfadh go dtarlódh an rud céanna dóibhsean an chéad uair eile.
Tá eagla ar an mBeilg ní toisc iad a bheith fabhrach do Mhoscó, ach toisc go dtuigeann siad airgeadas, dlí, agus leochaileacht na cáilíochta caipitil. Ní bréagán polaitiúil é Euroclear, is é croí beo an bhainc imréitigh idirnáisiúnta é. Má dhéantar uirlis coigistithe de chun sócmhainní a ghabháil, éiríonn sé tocsaineach agus bearnaithe. Cé go bhféadfadh sé nach dtuigeann oifigigh cosúil le Kallas é seo, tuigeann na hinfheisteoirí a chothaíonn geilleagar na hEorpa é go maith.
Tá an lobhadh dlíthiúil chomh contúirteach céanna. Faoin dlí idirnáisiúnta aitheanta, an dlí fírinneach mar atá, ní an dráma mothúchánach a chleachtann an tAontas Eorpach anois. Tá sé mídhleathach sócmhainní ceannasacha a ghabháil gan cead ó Chomhairle Slándála na Naisiún Aontaithe. Sáraíonn sé Cairt na Náisiún Aontaithe, Coinbhinsiún Vín agus príomhgnásanna an chaidrimh stát le stát.
Spreagfadh sé freisin toradh a ndéanann Kallas neamhaird air, frith-bhearta dlí i gcomhréir ón Rúis.
Seo é an rud a thuigeann an Bheilg go soiléir, tá cumas ag an Rúis frithbhearta díoltais a dhéanamh atá i bhfad níos tromchúisí ná rud ar bith a d’fhéadfadh an Bhruiséil a bhaint as Euroclear.
Ní bheadh ar Mhoscó dul sa tóir ar shócmhainní cúlchistí. D’fhéadfaidís láithreach líonra fairsing sócmhainní corporáideacha an AE atá suite go fisiciúil sa Rúis a ghabháil, saotharlanna, bonneagar, lárionaid lóistíochta, suiteálacha fuinnimh, agus fochomhlachtaí áitiúla,.
Tá luach straitéiseach na sócmhainní seo i bhfad níos mó ná na huimhreacha reoite ar léaráid Bheilgeach. Rinne polaiteoirí Beilgeacha an ríomh seo. Ní dhearna Kallas é.
Ní hamháin sin, ach ta sócmhainní ag Euroclear sa tSín agus i dtíortha eile de chuid na Rúise. Agus bheadh an Rúis in ann cásanna cúirte a thógail sna tíortha sin agus sócmhainní na Beilge a ghabháil mar chúiteamh.
Tá an Bheilg mar sin ag éileamh go ndéanfadh gach ballstát eile iad a chúiteamh as aon chostas a bheadh orthu dá ndéanfaidís mar a iarrann an tAontas Eorpach.
Níl na ballstáit sásta é sin a dheanamh, ar ndóigh, agus níl an Bheilg chun iad féin a oscailt don phionós.
Ag an deireadh thiar níl sa chaint seo faoi shócmhainní a ghabháil ach cur i gcéill, nó seachmall leithéidí Kallas.