Eagrán #18 (2025-02-28)
-
Péindlí Aisghairmthe faoi Dheireadh
Cathal Ó Murchú Rinne an Ríocht Aontaithe dlí a achtaíodh sa bhliain 1737 a aisghairm, dlí a chuir cosc ní hamháin ar úsáid na Gaeilge sna cúirteanna, ach a rinne cion coiriúil de. D’fhógair Hilary Benn Rúnaí Stáit Thuaisceart Éireann, go raibh sé chun fáil réidh leis an dlí seo, gníomh a thagann sna sálaí…
-
An glas triarach faoi bhagairt ag lucht na frithneodrachta
Cathal Ó Murchú Ní féidir aon amhras bheith ann ach go bhfuil bunaíocht stát na 26 chontae tiomanta chun fáil réidh le neodracht an stáit, atá ann ó thréimhse an Dara Cogadh Domhanda. Ní admhaíonn an bhunaíocht chéanna seo a mianta go hoscailte ach tuigeann Tadhg an Mhargaidh a bhfuil beartaithe acu agus léiríonn na…
-
Sinn Féin ag diúltú dul go dtí an Teach Bán
Eoin Ó Murchú D’fhógair Sinn Féin tá seachtain ó shin nach nglacfaidh siad páirt in imeachtaí Lá Fhéile Pádraig sa Teach Ban in Washington. Dúirt Uachtarán an pháirtí, Mary Lou McDonald, nach bhféadfadh sí cuairt a thabhairt air fad is atá bagairt ann go ndíbreofar muintir na Palaistíne as Gaza. Rinneadh cáineadh ar Shinn Féin…
-
Ceol Kneecap: Ag athbheochan na Gaeilge i measc na n-óg
Jenna Goulding Is grúpa rap as Éirinn é Kneecap a bhfuil tionchar mór acu ar thuairimí daoine óga maidir leis an nGaeilge. Tá a n-ábhar lán le téamaí sóisialta, polaitíochta, agus cultúrtha. Leis an stíl uathúil atá acu, tá Kneecap in ann an Ghaeilge a chur ar fáil ar bhealach atá tarraingteach agus comhoiriúnach le…
-
Merz an Seansailéir Nua
Jenna Goulding Dé Domhnaigh an 25 Feabhra bhí toghchán sa Ghearmáin. Bhuaigh na coimeádaigh, an tAontas Críostaí Daonlathach (CDU) agus an tAontas Críostaí Sóisialta (CSU). Is é Friedrich Merz an ceannaire coimeádach. Is é an chéad seansailéir eile a bheidh sa Ghearmáin. Níl aon taithí ag Merz in oifig roimhe seo. Beidh post deacair aige…
-
Tá bail sheasmhach ar fhear san otharlann a lámhaíodh i nDún Muirígh
Tharla eachtra lámhaigh i nDún Muirígh i mBéal Feirste Dé Domhnaigh agus tá imní ann faoi ionsaí díoltais. Jack Mac Íomhair Scaoileadh Seán O’Reilly, 49, faoi dhó timpeall 10.30 ar maidin ar an Pholl Ghlas i nDún Muirígh Dé Domhnaigh. Tháinig beirt fhear chuig a thacsaí nuair a bhí sé ina shuí ann agus scaoil…
-
An bhréag go bhfuil an ilchultúrthacht agus an t-aicmeachas in adharca leis an nGaelscolaíocht
Kerron Ó Luain Seans maith go bhfaca léitheoirí An Páipéar an ghearrthóg a chomhroinn an t-iriseoir Seán Mac an tSíthigh ar an suíomh mallaithe sin X le déanaí; tá rudaí fiúntacha fós le fáil air. Buachaillín óg deich mbliana d’aois as an Úcráin darb ainm Misha Yerhidzé a labhair le Mac an tSíthigh. Theith sé…
-
Eagarfhocal #18
An bhfuil todhchaí againn? Sin í an cheist atá á plé ag go leor oibrithe rialtais le déanaí sna Stáit Aontaithe, tar éis d’Elon Musk agus a chairde in DOGE, an Roinn um Éifeachtúlacht Rialtais, a bheith ag rith timpeall ag iarraidh diomailt a ghearradh amach, más fíor. Is mór an trua é, mar gheall…
-
Comhfhreagras #18
A Eagarthóir, a chara, Caithfidh mé aontú le litir sa Pháipéar an tseachtain seo caite, faoi neodracht na 26 chontae a bheith i mbaol leis an rialtas nuathofa. An bhfuil Ó hÉanacháin, teachta dála díreach nuathofa i mBaile Átha Cliath, ag seasamh anois leis na gunnaí móra sa rialtas in aghaidh neodracht agus neamhspleáchas mhuintir…
