D’fhógair an tOireachtas, i gcomhpháirt le Foras na Gaeilge, buaiteoirí na nGradam Foilsitheoireachta 2025 ag ócáid mhór cheiliúrtha d’fhoilsitheoirí agus do scríbhneoirí Gaeilge, in Amharclann Náisiúnta na Gaeilge, an Taibhdhearc, i nGaillimh Dé Máirt seo caite.
Bronnadh Gradam Uí Shúilleabháin (Leabhar na Bliana don Léitheoir Fásta) ar Bódléar, leabhar cumhachtach samhlaíoch ó pheann Dharaigh Uí Scolaí, foilsithe ag Leabhar Breac. Is ar Éanna Corr le hAntain Mac Lochlainn a bronnadh Gradam Réics Carló (Leabhar na Bliana don Léitheoir Óg), foilsithe ag Leabhar Breac, leabhar a chuimsíonn iontas na hóige agus ealaíon liteartha ar aon. Bronnadh Gradam de Bhaldraithe (Leabhar na Bliana do shaothar aistrithe go Gaeilge ó theanga eile) ar Tír Bheag, aistriúchán fíorálainn den úrscéal Fraincise Petit Pays le Gaël Faye a d’aistrigh Antain Mac Lochlainn agus a d’fhoilsigh Barzaz.
Is naoi leabhar déag a bhí ainmnithe ar na gearrliostaí i mbliana, rud a léiríonn an oiread tallainne agus cruthaíochta atá beo beathach i saol scríbhneoireachta Gaeilge an lae inniu. Ba é Uachtarán an Oireachtais, Éamon Ó Cuív, a bhronn na gradaim ar na buaiteoirí agus thug sé ómós don leibhéal doimhneachta, ealaíontachta agus fuinnimh atá le feiceáil in earnáil na scríbhneoireachta Gaeilge.
“Is léiriú iad na gradaim seo ar an gcruthaíocht, ar éagsúlacht agus ar an saibhreas atá ar fáil in earnáil na foilsitheoireachta Gaeilge faoi láthair”, a dúirt Máirín Nic Dhonnchadha, Ceannasaí an Oireachtais. “Tréaslaím ó chroí le Leabhar Breac agus Barzaz as na héachtaí atá bainte amach acu i mbliana. Anocht, déanaimid ceiliúradh ní hamháin ar na buaiteoirí ach ar gach uile údar, aistritheoir, maisitheoir agus foilsitheoir as an obair iontach atá ar siúl acu ar fad i gcothú agus i bhforbairt ár dtraidisiúin liteartha.”
Leanfar leis an gceiliúradh ar bhuaiteoirí na nGradam Foilsitheoireachta le linn Féile Léitheoirí Chill Dara in Leabharlann an Náis, Co. Chill Dara, ag 7 pm Dé Máirt an 7 Deireadh Fómhair 2025 tráth a mbeidh mórimeacht liteartha na Gaeilge, An Tolg Liteartha, ar siúl. Beidh buaiteoirí na ngradam faoi agallamh ag an sárchraoltóir Tristan Rosenstock ó RTÉ Raidió na Gaeltachta.
Beidh tuilleadh scríbhneoirí Gaeilge, scríbhneoirí úrnua agus údair bhunaithe ina measc, ag fáil aitheantais freisin le linn Oireachtas na Samhna a bheidh ar siúl i mBéal Feirste an 29 Deireadh Fómhair go dtí an 2 Samhain 2025, tráth a mbronnfar duaiseanna liteartha an Oireachtais 2025. Seo ceann amháin de na himeachtaí atá ar chlár spleodrach fhéile na bliana seo, ag áireamh freisin Ghradaim Chumarsáide an Oireachtais, comórtais taibhealaíne, seimineáir, seoltaí leabhar agus dlúthdhioscaí, ceardlanna, clubanna na féile, seisiúin eolais agus go leor eile. Tá eolas maidir le himeachtaí uile na féile ar fáil ag www.antoireachtas.ie.
Buaiteoirí na nGradam Foilsitheoireachta 2025
GRADAM UÍ SHÚILLEABHÁIN
Leabhar na Bliana don Léitheoir Fásta
BÓDLÉAR
Údar
Darach Ó Scolaí – €2,500
Foilsitheoir
Leabhar Breac – €5,000
GRADAM RÉICS CARLÓ
Leabhar na Bliana don Léitheoir Óg
ÉANNA CORR
Údar
Antain Mac Lochlainn – €1,250
Foilsitheoir
Leabhar Breac – €5,000
GRADAM DE BHALDRAITHE
Leabhar na Bliana do Shaothar Aistrithe go Gaeilge ó Theanga Eile
TÍR BHEAG
Aistritheoir
Antain Mac Lochlainn – €500
Foilsitheoir
Barzaz – €1,500